04-04-2023

Περιφερικός Νευροπαθητικός Πόνος από HIV

Περιφερικός Νευροπαθητικός Πόνος από HIV.

 

 

Η επιμήκυνση του προσδόκιμου επιβίωσης των ασθενών που πάσχουν από HIV, με την εφαρμογή των νέων θεραπειών, αύξησε την πιθανότητα της προσβολής του νευρικού συστήματος από τον ιό και η ανεύρεση μιας πολυνευροπάθειας ή μονονευρίτιδας σε ασθενή με HIV είναι πολύ περισσότερο συχνή απ’ ότι ήταν πριν μερικά χρόνια. 

 

Ο ιός του HIV μπορεί να προσβάλει τόσο το κεντρικό όσο και το περιφερικό νευρικό σύστημα και να προκαλέσει νευρογενή φλεγμονή που εκδηλώνεται κλινικά είτε σαν κεντρικός νευροπαθητικός πόνος (π.χ. σύνδρομο Guillain-Barre), είτε σαν περιφερικός νευροπαθητικός πόνος με προσβολή ενός ή περισσοτέρων νεύρων. Η πιο κλασική αλλά και συχνότερη προσβολή είναι η περιφερική  κινητικοαισθητική προσβολή. Η συχνότητα της ανέρχεται σε ποσοστό 10-30% των ασθενών με HIV η οποία οφείλεται στη λοίμωξη των γαγγλίων των ραχιαίων ριζών των νεύρων από τον ιό και την διήθησή τους από μακροφάγα που παράγουν άφθονες νευροτοξικές κυτταροκίνες. Για άγνωστο λόγο, πιο συχνά τα συμπτώματα περιορίζονται στα άκρα και κυρίως στα κάτω άκρα (www.ehealthme.com/cs/hiv+infection/neuralgia) και περιλαμβάνουν: καυσαλγίες, αλλοδυνία, υπαισθησία, υπεραλγησία, κινητικές διαταραχές, συμπτώματα από το αυτόνομο νευρικό σύστημα με διαταραχές της ούρησης και των κενώσεων και  συμμετρική συνήθως μείωση ή εξαφάνιση των αντανακλαστικών.

 

Κάποιοι παράγοντες συνδέονται με την αύξηση της συχνότητας της νευροπάθειας από HIV, όπως: 1) Προχωρημένη νόσος. 2) Αριθμός κυττάρων CD4 μικρότερος από 100 cells/mm3 .3) Ιογενής φόρτος πάνω από 10,000 copies/ml. 4) Μεγάλη ηλικία. 4) Ιστορικό νευροπάθειας από άλλη αιτία. 5) Χρήση παράλληλα και άλλων νευροτοξικών φαρμάκων εκτός από αντιρετροϊκά όπως π.χ Ισονιαζίδη (αντιTB αγωγή), μετροδιναζόλη (για μυκητιάσεις), δαπσόνη (για πνευμονία από Pneumonocystis) κ.ά. 6) Κακή διατροφή. 7) Συνύπαρξη σακχαρώδους Διαβήτη και ηπατίτιδας C. 8) Αλκοολισμός (www.aidsmap.com/Peripheral-neuropathy/page/1730397/). Ακόμη κάποια από τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε για την θεραπεία του ιού όπως η didanosine, η stavudine, η zalcitabine και σπάνια η lamivudine, μπορούν να προκαλέσουν τοξικά συμπτώματα και σημεία περιφερικού νευροπαθητικού πόνου διότι προκαλούν μιτοχονδριακή δυσλειτουργία των νευρικών κυττάρων και μάλιστα σε ποσοστό 60%. Τέλος λόγω της κακής θρέψης των ασθενών, θα πρέπει να ελεγχθεί και η πιθανότητα χρόνιου περιφερικού νευροπαθητικού πόνου από έλλειψη βιταμινών, ιδιαίτερα του συμπλέγματος B.

 

Η διάγνωση της νευραλγίας δεν είναι δύσκολη από την στιγμή που είναι γνωστό ότι ο ασθενής πάσχει από HIV (www.hopkinsmedicine.org). 

 

Η θεραπεία αφορά αφενός την χορήγηση φαρμάκων που ελέγχουν την νόσο, αφετέρου φαρμάκων που ελέγχουν τον πόνο, όπως αντιεπιληπτικά, αντικαταθλιπτικά, τραμαδόλη κά.

Εχει δοκιμασθεί και το επίθεμα καψαϊκίνης 8%κβ σε περιπτώσεις που ο πόνος είναι καθαρά περιφερικού νευροπαθητικού, με πολύ καλά αποτελέσματα (SimpsonD.M., etal. 2008). Σε περιπτώσεις που ο νευροπαθητικός πόνος οφείλεται σε κάποιο αντιικό φάρμακο διακόπτεται ή μειώνεται η δόση του.