Αλλες συμπληρωματικές ή εναλλακτικές θεραπείες όπως:
Προλοθεραπεία, Yoga, Αρωματοθεραπεία, Ρεφλεξολογία, Αγιουβέρδα,
Ομοιοπαθητική, Οστεοπαθητική, Μαλάξεις, Χειροπρακτική,
ΤΕΝS κ.λπ.
Θα πρέπει να τονίσουμε ακόμη μια φορά ότι οι συμπληρωματικές θεραπείες διαφέρουν από τις εναλλακτικές. Οι πρώτες εφαρμόζονται παράλληλα με τις κλασικές, φαρμακευτικές ή φαρμακευτικές θεραπείες για να βελτιώσουν τ α αποτελέσματα των πρώτων. Αντίθετα οι εναλλακτικές για να εφαρμοσθούν οι θεραπευτές απαιτούν τνη διακοπή των κλασικών θεραπειών. Υπάρχει και μια άλλη ομάδα, οι παραδοσιακές οι οποίες εφαρμόζονται μόνο σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη και τα στοιχεία που έχουμε γιαυτές είναι ελάχιστα.
Κάθε χώρα αξιολογεί διαφορετικά κάποιες θεραπείες και τις ονομάζει εναλλακτικές ή συμπληρωματικές θεραπείες. Στη Βρετανία θεωρούν ότι η αρωματοθεραπεία, η αγιουβέρδα, το Yoga, το Shiatsu, η ρεφλεξολογία, η υπνοθεραπεία, το massage, η φυτοθεραπεία και άλλες ανήκουν στην ομάδα των παραϊατρικών θεραπειών που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία του πόνου. Στις ΗΠΑ η βελονοθεραπεία, η θεραπεία με χορό, η μουσική θεραπεία, το massage, η χειροπρακτική, η ομοιοθεραπεία, το yoga, η οστεοπαθητική, η φυτοθεραπεία, η κινέζικη ιατρική, η χαμηλών συχνοτήτων θεραπεία με laser είναι γι’ αυτούς οι εναλλακτικές αναλγητικές θεραπείες.
Σύμφωνα με έκθεση του Αμερικάνικου Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας (NationalCenterforHealthStatistics - NCHS) πολλοί ενήλικες με μυοσκελετικό πόνο χρησιμοποιούν συμπληρωματικές παροχές υγείας, λίγοι όμως είναι αυτοί που τις χρησιμοποιούν μόνο για τις επώδυνες καταστάσεις.
Περίπου 19.000 άνθρωποι, αντιπροσωπευτικό δηλαδή δείγμα για πάνω από το μισό πληθυσμό των ΗΠΑ, συμμετείχαν στη συγκεκριμένη μελέτη ως πάσχοντες από επώδυνες μυοσκελετικές παθήσεις, όπως οσφυαλγία, πόνο στον αυχένα, αρθρίτιδα και περιαρθρίτιδα.
Από αυτούς οι μισοί είχαν χρησιμοποιήσει συμπληρωματικές θεραπείες που αφορούσαν: «Φυσικά» προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων των μη-βιταμινών και των μη μεταλλικών συμπληρωμάτων διατροφής), Τεχνικές, όπως η χειροπρακτική, η οστεοπαθητική και οι μαλάξεις, Προσεγγίσεις μυαλού και σώματος, όπως η Βιοανάδραση (biofeedback) και η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, αλλά και Θεραπευτικά συστήματα, όπως η Αγιουβέρδα (Ayurveda), η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός.
Η δημοτικότητα αυτών των μεθόδων αντανακλά τη δυσκολία στην επίλυση του χρόνιου μυοσκελετικού πόνου και την απογοήτευση των ασθενών από τις παραδοσιακές ιατρικές πρακτικές, όπως τη χρήση των οπιοειδών που δεν προσφέρουν μακροχρόνια οφέλη ενώ έχουν παρενέργειες, αλλά και τις άλλες δαπανηρές βιοϊατρικές παρεμβάσεις.
Το αξιοπαρατήρητο είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς με επώδυνα σύνδρομα χρησιμοποίησαν αυτές τις υπηρεσίες κυρίως για τη βελτίωση της γενικής κατάστασης της υγείας τους και όχι μόνο για τον πόνο, καθώς οι προσεγγίσεις αυτές φαίνεται ότι μάλλον τους βοηθούν να διαχειριστούν καλύτερα το συνεχή πόνο και την περιφερική και κεντρική ευαισθητοποίηση του νευροπαθητικού πόνου (NationalHealthStatisticsReports October 12, 2016nNumber 98 UseofComplementaryHealthApproachesforMusculoskeletalPainDisordersAmongAdults: UnitedStates, 2012 byTainyaC. Clarke, M.P.H., Ph.D., NationalCenterforHealthStatistics; RichardL. Nahin, M.P.H., Ph.D., NationalInstitutesofHealth; PatriciaM. Barnes, M.A., NationalCenterforHealthStatistics; andBarbaraJ. Stussman, NationalInstitutesofHealth) (Ανάλυση του άρθρου έγινε από τον Κο Κ. Σαρόπουλο. Ορθοπαιδικό).
Οπως φαντάζομαι έγινε κατανοητό ότι το θέμα δεν έχει κλείσει και θα συνεχίζεται για αρκετούς αιώνες ακόμη.
Η επανορθωτική θεραπεία – (Προλοθεραπεία (Prolotherapy).
Η επανορθωτική θεραπεία (reconstructive therapy) ή Prolotherapy (Proliferative Injection Therapy) είναι ένα είδος εναλλακτικής ή συμπληρωματικής ιατρικής μεθόδου για την αντιμετώπιση του πόνου. Οσοι την εφαρμόζουν πιστεύουν ότι πολλές φορές ο πόνος των διαφόρων τενόντων, μυών κ.λπ., οφείλεται στην αστάθεια της δομής τους από την διάσπαση των κολλαγόνων ινιδίων τους που έχει δημιουργηθεί από κάποιο τραυματισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που ενίουν τοπικά διάφορες ουσίες όπως δεξτρόζη, γλυκερίνη, λιδοκαίνη, φαινόλη κ.ά. σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν μια ελεγχόμενη φλεγμονή που θα αποτελέσει ερέθισμα για την αναγέννηση καινούργιων κολλαγόνων ινιδίων, οπότε θα σταματήσει η αστάθεια και θα παρέλθει ο πόνος. Η θεραπεία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση χαλαρών ή τραυματισμένων συνδέσμων, τενόντων, αρθρώσεων κ.λπ. σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας, οσφυαλγίας, καρπιαίου συνδρόμου και άλλων παρόμοιων καταστάσεων.
Η τεχνική είναι σχετικά απλή και η διάρκεια εφαρμογής της διαρκεί μέχρι την αποθεραπεία του ασθενούς, επαναλαμβανόμενη ανά 3 έως 6 εβδομάδες, με συνεχώς μειούμενες δόσεις του φαρμάκου που έχει επιλεγεί.
Μια ανασκόπηση στις Cochrane reviews to 2004 που προσπάθησε να αξιολογησει την θεραπευτική αξία της μεθόδου στη χρόνια οσφυαλγία από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι οι ενέσεις της επανορθωτικής θεραπείας μόνες τους προσφέρουν καλύτερα αποτελέσματα από τις ενέσεις placebo (Dagenais S., et al. 2007).
Παρ’ όλα αυτά άλλες μελέτες αναφέρουν καλά αποτελέσματα σε περιπτώσεις αρθριτίδων και τραυματισμένων τενόντων. Αλλωστε η μέθοδος δεν προκαλεί σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες παρά έναν μικρής διάρκειας τοπικό πόνο και δυσκαμψία (Reeves K.D. and Hassanein K.M. 2003).
Ιστορικά η μέθοδος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τον Ιπποκράτη ο οποίος εισήγαγε καυτές βελόνες για την αντιμετώπιση των τραυμάτων των αρθρώσεων των στρατιωτών. Περί το 1800 μια παρόμοια μέθοδος εφάρμοζαν οι χειρουργοί για την σταθεροποίηση των κηλών. Η μέθοδος καθιερώθηκε από τον Gustav Anders Hemwall το 1950, ο οποίος ανακοίνωσε την εφαρμογή της με πολύ καλά αποτελέσματα σε 10.000 περιπτώσεις.
Το 2009 η Αμερικανική Εταιρεία Πόνου απέρριψε την μέθοδο αυτή σαν αναποτελεσματική θεραπεία για τις περιπτώσεις χρόνιου πόνου των αρθρώσεων και των παραρθρικών μορίων, ενώ αντίθετα, η Αμερικανική Εταιρεία Ορθοπεδικών αποδέχεται ότι η Prolotherpy έχει κάποια δράση σε συνδυασμό με άλλες μεθόδους και για επιλεγμένες περιπτώσεις!
Yoga
Ο χρόνιος πόνος είναι γνωστό ότι προκαλεί ανατομικές αλλαγές στην φαιά ουσία του εγκεφάλου λόγω της διεγερσιμοτοξικότητας των νευροδιαβιβαστών, όπως έχουμε περιγράψει στο Γενικό Μέρος αυτού του βιβλίου. Σύμφωνα με την American Pain Society η Yoga μπορεί να προλάβει και πιθανώς να ανατρέψει αυτές τις διαταραχές.
H Catherine Bushnell, PhD, Division of Intramural Research, National Center for Complementary and Integrative Health, NIH, ανακοίνωσε σε μία συνεδρίαση της American Pain Society ότι σε μελέτες που έγιναν σε ποντίκια αλλά και ανθρώπους με μαγνητικές τομογραφίες, οι αλλαγές της φαιάς ουσίας σε περιπτώσεις χρόνιου πόνου έγιναν ορατές και κλινικά εκφράστηκαν με γνωσιακές διαταραχές, άγχος και κατάθλιψη. Η ίδια πιστεύει ότι η εφαρμογή της Υoga έχει την δυνατότητα να ανατρέψει αυτές τις αλλοιώσεις (American Pain Society. Yoga and chronic pain).
Υπάρχουν διάφορα είδη γιόγκα που μπορεί να εφαρμόσετε ανάλογα με το προσωπικό σας προφίλ και τις απαιτήσεις σας όπως:
Η Ashtanga Yoga. Ιδανική για να βελτιώσετε τις αναπνοές σας.
Η Bikram Yoga. Περιλαμβάνει 26 στάσεις σε πολύ θερμό δωμάτιο.
Η Hatha Yoga. Την χρησιμοποιούν οι αρχάριοι.
Η Iyengar Yoga. Χρησιμοποιοεί και διάφορα βοηθήματα και αυτή είναι χρήσιμη σε αρχαρίους και άλλες όπως: η Power Yoga, Iyengar Yoga, Kripalu Yoga, Kundalini Yoga κ.ά.
Σε μία πολύ πρόσφατη (7/2016) μελέτη που έγινε στις ΗΠΑ αξιολογήθηκε η χρησιμότητα της Yoga από τους ίδιους τους δασκάλους της. Στη μελέτη συμμετείχαν 966 πιστοποιημένοι δάσκαλοι οι οποίοι έχοντας σαν βάση ένα κοινό ερωτηματολόγιο, απάντησαν, σε μια σειρά ερωτήσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν πολύ ενδιαφέροντα, διότι όλοι συμφώνησαν ότι για να αξιολογηθεί σωστά η Yoga θα πρέπει να δημιουργηθούν κατάλληλες κατευθυντήριες οδηγίες αφ’ ενός για τις πιθανές παθήσεις που έχει κάποιο αποτέλεσμα και αφ’ ετέρου για τους τρόπους εφαρμογής της, ιδιαίτερα σε παθήσεις που έχουν σχέση με τον οξύ και χρόνιο πόνο. Οι μέχρι σήμερα μελέτες στηρίζονται σε προσωπικά κριτήρια και είναι αδύνατον να αξιολογηθούν (Ross A., et al. 2016).
Αρωματοθεραπεία
H αρωματοθεραπεία είναι μια μέθοδος της εναλλακτικής ιατρικής που χρησιμοποιεί διάφορα αιθέρια έλαια από φυτά για να επιτύχει κάποια σαφή θεραπευτικά αποτελέσματα ιδιαίτερα σε περιπτώσεις χρόνιου πόνου. Τα αιθέρια έλαια αναμιγνύονται με κάποια άλλη ουσία (έλαιο, οινόπνευμα κ.ά.) και μετά απλώνονται απλά στο δέρμα ή σε συνδυασμό με μαλάξεις, είτε εισπνέονται ή τέλος ανακατεύονται με νερό μικρών δεξαμενών όπου ο ασθενής τοποθετείται για κάποιο χρονικό διάστημα. Η μέθοδος ξεκίνησε από την Ευρώπη περί το 1900 μ.Χ.
Η λογική στην οποία στηρίζεται αυτή η μέθοδος είναι ότι το άρωμα των διαφόρων αιθέριων ελαίων ερεθίζει τις νευρικές απολήξεις του βλεννογόνου της ρινός και τα ερεθίσματα που καταλήγουν σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου, μπορούν είτε να τον διεγείρουν είτε να τον καταστείλουν. Αλλοτε αλληλεπιδρούν με διάφορες ορμόνες και ένζυμα του οργανισμού επιδρώντας και μεταβάλλοντας την αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς παλμούς. Η αρωματοθεραπεία χρησιμοποιείται είτε για την αντιμετώπιση του στρες και της κατάθλιψης, είτε του χρόνιου πόνου. Στην πρόσφατη ή παλαιότερη βιβλιογραφία, η αρωματοθεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση των γυναικολογικών πόνων της περιόδου, της εγκυμοσύνης και του τοκετού παρ’ όλο που μερικά αρώματα όπως του κέδρου, του δενδρολίβανου και του φασκόμηλου μπορεί να κάνουν συσπάσεις στην μήτρα. Γενικά πρόκειται για ασφαλή μέθοδο και θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν την συστήνουμε σε άτομα με αναπνευστικά προβλήματα (π.χ. άσθμα ή ΧΑΠ) ή δερματικές αλλεργίες.
Τον Ιούνιο του 2016, η Cochrane, ο μεγαλύτερος και εγκυρότερος, μη κυβερνητικός οργανισμός του κόσμου στην αξιολόγηση των κλινικών μελετών ασχολήθηκε με την αρωματοθεραπεία και τον συνδυασμό αρωματοθεραπείας με μαλάξεις σε καρκινοπαθείς. Η αξιολόγηση περιελάμβανε την δυνατότητα της μεθόδου αυτής να βελτιώνει τον πόνο, το άγχος, την κατάθλιψη και το στρες των συγκεκριμένων ασθενών.
Οι ερευνητές αναζήτησαν όλες τις μελέτες που αφορούσαν την αρωματοθεραπεία αλλά και την αρωματοθεραπεία σε συνδυασμό με την μάλαξη, σε όλες τις βάσεις δεδομένων που υπάρχουν στην βιβλιογραφία. Ανευρέθησαν ελάχιστες μελέτες που θα μπορούσαν να αξιολογηθούν με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια και αρκετές ικανοποιητικού επιστημονικού επιπέδου. Τα τελικά συμπεράσματα των ερευνητών ήταν ότι « Ούτε οι μαλάξεις, ούτε η αρωματοθεραπεία μόνες τους ή σε συνδυασμό φαίνεται να βοηθούν τους καρκινοπαθείς με χρόνιο πόνο. Θα χρειασθούν πολλές ακόμη μελέτες να γίνουν για να εξαχθεί κάποιο σαφές συμπέρασμα (Shin E.S., et al. 2016).
Ρεφλεξολογία
Η ρεφλεξολογία είναι μια από τις εναλλακτικές θεραπείες και ανήκει στην ομάδα των θεραπειών που χρησιμοποιούν την μάλαξη. Οι ρεφλεξολόγοι πιέζουν και μαλάσσουν τα αντανακλαστικά σημεία (reflexology points) στις παλάμες και τις πατούσες, σε μια προσπάθεια να κάνουν βιο-φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα.
Οι ρεφλεξολόγοι πιστεύουν ότι το άκρο πόδι αποτελεί ένα μικρό χάρτη ολόκληρου του σώματος που απεικονίζονται όλα τα όργανα και οι περιοχές του σώματος μας. Η ιστορία της ρεφλεξολογίας ξεκινά από την Κίνα και την Ινδία εδώ και 5000 χρόνια. Στις ΗΠΑ εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τον περασμένο αιώνα. Ο μηχανισμός δράσης της ρεφλεξολογίας δεν είναι γνωστός αλλά εικάζεται ότι έχει σχέση με τις ενδορφίνες οι οποίες πιθανόν να εκκρίνονται με την μάλαξη των μυών και των συνδέσμων. Δυστυχώς μελέτες που να αποδεικνύουν την σχέση αυτή υπάρχουν ελάχιστες (Kaada B., and Torsteinbø O. 1989).
Αγιουβέρδα
Η αγιουβέρδα είναι εκφράζει τον υγιή τρόπο ζωής που πιστεύουν στην Ινδία εδώ και 5000 χρόνια. Τα μέσα που εφαρμώζει η αγιουβέρδα για να επιτύχει τον υγειϊνό τρόπο ζωής είναι οι μαλάξεις, ο διαλογισμός, η γιόγκα, οι διαιτητικές τροποποιήσεις και φυσικά η φυτοθεραπεία.
Σύμφωνα με την φιλοσοφία της αγιουβέρδα δεν πρέπει ο γιατρός να θεραπεύει μόνο τα ενοχλήματα του ασθενούς αλλά και να τον κατευθύνει στο πως θα επιτύχει έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Πρεσβεύει δηλαδή μια ολιστική αντιμετώπιση της ασθένειας.
Σύμφωνα με την αγιουβέρδα τα 5 σtοιχεία της φύσης (διάστημα, αέρας, φωτιά, νερό, και γη) συνδέονται στο σώμα με τα τρία βασικά συστατικά του (doshas) γνωστά σαν Vatta, Pitta και Κapha. Η ισορροπία των doshas είναι απαραίτητη για την καλή υγεία.
O αέρας και το διάστημα αφορούν το Vatta, το οποίο ελέγχει τους μύες, τις αρθρώσεις, την αναπνοή και τον καρδιακό ρυθμό. Ακόμη ελέγχει τον άγχος, τον φόβο, τον πόνο και αλλά λειτουργίες του νευρικού συστήματος.
Η φωτιά και το νερό αφορούν το Pitta, το οποίο ελέγχει την πέψη, τον μεταβολισμό, την εξυπνάδα και το χρώμα του δέρματος. Ακόμη ελέγχει τον θυμό, το μίσος και την ζήλεια.
Η γη και το νερό αφορούν το Kappa. H φυσική δομή και το ανοσολογικό σύστημα ελέγχονται από αυτό. Ακόμη ελέγχει την ηρεμία, την συγχώρεση, την αγάπη και την απληστία.
Οι γιατροί που εξασκούν την αγιουβέρδα πιστεύουν ότι η γιόγκα και ο διαλογισμός θεραπεύουν το άσθμα, την υπέρταση και την αρθρίτιδα.
Οταν χρειαστεί οι γιατροί που εξασκούν την αγιουβέρδα θα χορηγήσουν φάρμακα τα οποία προέρχονται κυρίως από φυτά. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να προκαλέσουν κάποιες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως αλλεργικές αντιδράσεις ή αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα της κλασικής ιατρικής. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ένα στα πέντε αγιουβερδικά φάρμακα που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ περιείχε ποσόν μολύβδου σε πιθανά τοξικά επίπεδα αλλά και άλλα βαρέα μέταλλα (Saper R.B., et al. 2008).
Ομοιοπαθητική
Η ομοιοπαθητική ιατρική είναι ένας κλάδος της εναλλακτικής ιατρικής που στηρίζεται στην άποψη ότι κάθε σώμα έχει την δυνατότητα να θεραπεύεται από μόνο του. Οι ομοιοπαθητικοί γιατροί βλέπουν τα συμπτώματα σαν εκδηλώσεις της προσπάθειας που κάνει το σώμα να θεραπευτεί. Η ειδικότητα αυτή ξεκίνησε περί το 1700 την Γερμανία και απλώθηκε προοδευτικά σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Στηρίζεται στον «νόμο των ομοίων» (Similia similibus curantur), δηλαδή το Όμοιο θεραπεύει το Όμοιο, που είναι η βάση της Ομοιοπαθητικής ιατρικής.
Τα ομοιοθεραπευτικά φάρμακα ξεκίνησαν με την φιλοσοφία ότι δίνουμε στον ασθενή κάποια ουσία η οποία προκαλεί το ίδιο σύμπτωμα με αυτό που έχει, έτσι υποχρεώνουμε το σώμα να αντιδράσει έντονα και να θεραπεύσει το πρόβλημα. Γίνεται μια «δυναμοποίηση» του προβλήματος διαμέσου του ομοιοπαθητικού φαρμάκου. Για τον λόγο αυτό οι ομοιοθεραπευτές δίνουν πολύ μικρές δόσεις διαφόρων ουσιών που προέρχονται από φυτά και μέταλλα, τα οποία αφ’ ενός δεν μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, αφ’ ετέρου έχουν την δύναμη να υπενθυμίσουν στον οργανισμό την φυσιολογική αντίδραση που πρέπει να εφαρμόσει για να αντιμετωπίσει την πάθηση.
Η ομοιοπαθητική εφαρμόζεται για την θεραπεία, του άσθματος, τις ρευματοειδούς αρθρίτιδας, του ευερέθιστου εντέρου και κάποιων μυϊκών τραυματισμών. Δεν θα πρέπει να χορηγείται για την αντιμετώπιση οξέων καταστάσεων, καρκίνου, σοβαρών καρδιακών προβλημάτων ή σοβαρών και εκτεταμένων λοιμώξεων (Taylor M.A., et al. 2000).
Μέχρι σήμερα παρόλες τις προσπάθειες δεν έγινε κατορθωτό να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της ομοιοπαθητικής με τις κλασικές διπλές τυφλές μελέτες που εφαρμόζονται για όλα τα φάρμακα. Ισως θα πρέπει γι’ αυτού του τύπου τις μελέτες να εφαρμόζονται άλλα πρωτόκολλα. Πολλοί πιστεύουν ότι τα ομοιοπαθητικά φάρμακα δεν δρουν μόνο με την δύναμη του εικονικού φαρμάκου (placebo). To μέλλον θα μας δώσει την λύση. Μέχρι τότε οι ομοιοπαθητικοί γιατροί θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί στην επιλογή των περιστατικών που θα εφαρμόσουν την ομοιοθεραπεία. Οπως εμείς οι κλασικοί, αλλοπαθητικοί γιατροί και τα φάρμακά μας έχουν κάποια θεραπευτικά όρια, έτσι και οι ομοιοπαθητικοί γιατροί πρέπει να γνωρίζουν τα όριά τους. Στο κάτω-κάτω της γραφής όλοι οι γιατροί για το καλό του ασθενούς προσπαθούμε.
Οστεοπαθητική
Η οστεοπαθητική συνδυάζει, σύμφωνα με τους οστεοπαθητικούς, την σύγχρονη ιατρική με με την ομοιοθεραπεία και την χειροπρακτική. Η μέθοδος ξεκίνησε το 1800 στο Kirksville του Missouri, στις ΗΠΑ, από κάποιους γιατρούς που πίστευαν ότι η κλασική ιατρική κάνει περισσότερο κακό στον άνθρωπο παρά καλό και προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια νέα ιατρική που θα χρησιμοποιούσε τις δυνατότητες του σώματος να θεραπεύεται από μόνο του. Την ιατρική αυτή την ονόμασαν Οστεοπαθητική.
Τους οστεοπαθητικούς γιατρούς τους ονόμασαν DΟς και η βασική τους φροντίδα είναι να δουλεύουν μαζί με τους ασθενείς. Οι DΟs είναι αναγνωρισμένοι και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ όπου υπάρχουν 20 κολλέγια που δίνουν πτυχίο Οστεοπαθητικής και ήδη 44000 οστεοπαθητικοί δουλεύουν στην χώρα (What is Osteopathic Medicine - AACOM. www.aacom.org/become-a-doctor/about-om).
Σύμφωνα με την φιλοσοφία των οστεοπαθητικών, όλα τα τμήματα του σώματος είναι αλληλοσυνδεδεμένα και επηρεάζουν το ένα το άλλο. Εάν κάποιος επισκεφτεί έναν οστεοπαθητικό π.χ. για κάποια οσφυαλγία, οι εξετάσεις, κλινικές και παρακλινικές, που θα γίνουν, θα έχουν στόχο να διαπιστωθεί, εάν η οσφυαλγία οφείλεται σε τοπικές βλάβες ή είναι αντανακλαστική από κάποιο άλλο μέρος του σώματος. Ετσι ο τελικός στόχος δεν θα είναι μόνο η θεραπεία της οσφυαλγίας, αλλά και η βελτίωση του ανθρώπου συνολικά.
Προσωπικά πιστεύω ότι οι οστεοπαθητικοί έχουν βάλει «τον πήχη πολύ ψηλά». Εάν τα καταφέρνουν, «τους βγάζω το καπέλλο». Πάλι θα πω, ότι σε τελική ανάλυση δεν έχει σημασία η θετική ή αρνητική άποψή μου, αρκεί ο ασθενής να θεραπευτεί και να αισθάνεται καλά! Πάντως ο Dali έλεγε: Οτι το μόνο πράγμα που δεν χορταίνει ο κόσμος, είναι οι υπερβολές!
Μαλάξεις
Από τότε που εμφανίστηκε ο άνθρωπος η μόνη του αντανακλαστική κίνηση για να αντιμετωπίσει μια περιοχή του σώματός του που πονούσε ήταν η μάλαξη με τα χέρια του. Φαίνεται ότι αυτή η αντίδραση είχε παυσίπονο αποτέλεσμα διότι εξακολουθεί να την εφαρμόζει μέχρι σήμερα παρ’ όλο που υπάρχουν σύγχρονα φάρμακα και τεχνικές. Υπολογίζεται ότι στις ΗΠΑ ξοδεύονται 2 έως 4 δισεκατομμύρια δολλάρια τον χρόνο για μαλάξεις (Imamura M., et al. 2008).
Χρόνιος Πόνος και μεταλλικά βραχιολάκια! Δρουν θετικά ή όχι;;;
Τα τελευταία πολλά χρόνια, οι διαφημίσεις για τα μεταλλικά βραχιόλια τα οποία καταστέλλουν τον χρόνιο πόνο των αρθρώσεων, των οστών και των μυών, έχουν κατακλύσει τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Το κόστος τους κυμαίνεται από 20-30 ευρώ μέχρι κάποιες χιλιάδες και εξαρτάται από το είδος το μετάλλου που περιέχουν δηλαδή από απλό χαλκό, έως ασήμι, χρυσό, πλατίνα, τιτάνιο και πολλά άλλα καθαρά μέταλλα ή μίγματα μετάλλων, πολλές φορές διακοσμημένα με πολύτιμες και πανάκριβες πέτρες. Οι διάφοροι πωλητές διαφημίζουν ότι τα βραχιολάκια έχουν μαγνητικές ιδιότητες και επηρεάζουν τον μαγνητισμό του σώματος. Επειδή ο οργανισμός μας, τουλάχιστον στον τομέα του πόνου, χρησιμοποιεί τον ηλεκτρισμό, εύκολα περνάνε το μήνυμα ότι κάποια μέταλλα μπορούν να επηρεάσουν τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα που διατρέχουν το σώμα μας. Εάν μάλιστα κάποιος φοράει ένα στον καρπό και ένα στον αστράγαλο, ομόπλευρα ή ετερόπλευρα ελέγχει, λένε, πλήρως τον μαγνητισμό του
Συνήθως οι παθήσεις τις οποίες καλύπτουν είναι χρόνιες ρευματικές παθήσεις, με εξάρσεις και υφέσεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η χρόνια οσφυαλγία και άλλες σπανιότερες, οι οποίες προκαλούν χρόνιο πόνο, δυσκαμψία, καταβολή δυνάμεων κ.ά.
Στο απλό ερώτημα: Εχουν τα μαγνητικά βραχιολάκια, κάποια θετική δράση στους ασθενείς;;;; Η απάντηση είναι: Εξαρτάται!!!!
Η επιστημονικές ερμηνείες είναι δύο: 1. Ολες οι παθήσεις τις οποίες προανέφερα έχουν κυκλικές πορείες. Δηλαδή εξελίσσονται με αυτόματες εξάρσεις και υφέσεις, οι οποίες εξαρτώνται από χίλιους δύο εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες. Εάν κάποιος φορέσει ένα τέτοιο βραχιολάκι σε κάποια μέτρια έξαρση της νόσου του και μετά η ίδια η πάθηση περάσει σε αυτόματη ύφεση, όπως συμβαίνει συχνότατα, τότε πιστεύει ότι η ύφεση οφείλεται σε αυτό και δύσκολα θα το βγάλει από πάνω του για αρκετά χρόνια. Εάν αρχίσει να πονά πάλι, ελπίζει περιμένοντας ότι κάποια στιγμή θα επανενεργοποιηθεί και ο πόνος του θα βελτιωθεί. Εάν δεν πονέσει έκτοτε, τότε θεωρεί ότι σίγουρα η βελτίωση οφείλεται στο βραχιόλι και θα το συστήσει και σε άλλους. 2. Για τον δεύτερο λόγο είναι υπεύθυνο «το φαινόμενο placebo». Είναι πλέον σίγουρο και βιβλιογραφικά τεκμηριωμένο στην νευροφυσιολογία και στην κλινική ψυχολογία, ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο καλύπτει το 30% των περιπτώσεων χρόνιου πόνου και πάρα πολλές φορές δυσκολεύει και την αξιολόγηση των διπλών τυφλών μελετών με καθαρά «χημικά» αναλγητικά φάρμακα. Επομενως εάν στους 100 ασθενείς οι 30 αισθάνονται από μόνοι τους καλά με το βραχιολάκι, για ποιο λόγο εγώ ή κάποιος άλλος να προσπαθήσουμε να τους πείσουμε ότι κακώς αισθάνονται καλά, επειδή ακόμη δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε νευροφυσιολογικά το γιατί αισθάνονται ευτυχείς και χωρίς πόνο.
Αναλύοντας κάποιος όλα τα παραπάνω καταλήγει σε δύο διαπιστώσεις: 1) Από εμπορικής πλευράς: Τα εκατομμύρια ευρώ τα οποία ξοδεύονται κάθε χρόνο για την αγορά των βραχιολιών προκαλούν κάποιο όφελος, έστω και εικονικού φαρμάκου, στο ένα τρίτο των ασθενών που πάσχουν από χρόνιο πόνο. Αρα γιατί να τα καταδικάσουμε μια και οι ασθενείς μας αισθάνονται ικανοποιημένοι, χωρίς παρενέργειες και μέσα στην μόδα. 2) Μήπως θα ήταν καλύτερα να προσπαθήσουμε με τις αυστηρές και υπερσύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις τις οποίες διαθέτουμε πλέον, να κατανοήσουμε το φαινόμενο placebo και στη συνέχεια να προσπαθήσουμε να το χρησιμοποιούμε σαν πραγματικό φάρμακο, θεραπευτικά, όπου κρίνουμε ότι μπορεί να βοηθήσει;;; Μήπως πρέπει κάποια στιγμή να εγκαταλείψουμε την πρωτόγονη και μη επιστημονική τακτική της άρνησης;;; Δηλαδή «δεν κατανοώ, δεν μπορώ να ερμηνεύσω κάτι, άρα είτε το απορρίπτω, είτε το χρεώνω σε μεταφυσικά φαινόμενα», όπως ακριβώς έκαναν οι πρόγονοι μας τους οποίους τόσο τους εκτιμούμε.
Συμπερασματικά όπως λένε ότι είπε ο Σωκράτης: «Αλίμονο σ’ αυτούς που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν αυτά που δεν ξέρουν..
Γενική Βιβλιογραφία
Copper Bracelets and Magnetic Wrist Straps for Rheumatoid Arthritis – Analgesic and Anti-Inflammatory Effects: A Randomised Double-Blind Placebo Controlled Crossover Trial." PLoS One. 2013; 8(9): e71529.
Richmond Stewart J., Directory of Open Access Journals (Sweden), "Magnet therapy for the relief of pain and inflammation in rheumatoid arthritis (CAMBRA): A randomised placebo-controlled crossover trial."
Arthritis Foundation: "Magnets, Copper Don't Ease Arthritis Pain.
